حذف ترکیه روند تولید اف ۳۵ را مختل کرده است
دیوان محاسبات آمریکا با انشتار گزارشی درباره برنامه تولید F-35 عنوان کرد: “خارج کردن ترکیه از این برنامه، فرایند تولید و عرضه جنگنده های F-35 را دچار مشکل می کند.
در حالی که قرار بود مذاکرات افزایش تولید و کاهش هزینه‌های تولید هواپیما انجام بگیرد، بین فرآیند تولید با برآورد استانداردهای دیوان محاسبات آمریکا تضاد ایجاد شده است . مخصوصا در فرایند تولید بدنه ، در حال حاضر از 10 هزار بدنه تنها 3 هزار مورد مطابق استاندارهاست. بیش از 500 فروند هواپیما که وارد باند شده‌اند که هنوز قابلیت اطمینان و پایداری را ندارند. برای حل این مشکلات و افزایش بهره وری در فرآیندهای تولید پیمانکار تغییراتی انجام داده اند اما کافی نیست،و هنوز راهی طولانی باید طی کرد.
در گزارش دیوان محاسبات آمریکا ذکر شده: خارج کردن ترکیه از فهرست شرکت‌کنندگان در برنامه تولید جنگنده‌های اف-35، روند تولید دچار را مخاطره خواهد کرد. به دلیل اینکه 1005 قطعه از تولیدکنندگان ترکیه‌ای خریداری می‌شد در حال حاضر در تهیه 15 قطعه با مشکل جدی مواجه شدیم.
وزیر دفاع آمریکا در نامه ای به کنگره کشور در رابطه با بودجه دفاعی این کشور ،با پیشنهاد خارج کردن ترکیه از برنامه جنگنده‌های «اف-35» مخالفت کرده بود. او در نامه ای در روز 7 جولای 2018 ضمن تاکید بر نگرانی بودجه دفاعی، موسوم به لایحه مجوز دفاع ملی اعلام کرد: در این مرحله، از خارج کردن ترکیه از برنامه اف 35 مخالفم.
او تلاش کرد تا از حارج شدن ترکیه و از بین بردن زنجیره تامین بین‌المللی جنگنده اف-35 جلوگیری کند.او در نامه خود تاکید کرده بود که ترکیه یکی از متحدان نزدیک ما در ناتو است و از سال 2002 تاکنون از همکاران برنامه جنگنده اف-35 بوده و 1.2 میلیارد دلار در آن سرمایه گذاری کرده است. ترکیه به زنجیره تامین این جنگنده کمک کرده و خرید 100 فروند از هواپیماهای اف-35 را هدف گذاری کرده است. خارج کردن ترکیه از این برنامه می‌تواند باعث از بین رفتن این زنجیره برای ارتش آمریکا و شرکایمان شود. همچنین می‌تواند باعث افزایش هزینه‌های دیگر در این برنامه شود. حتی ممکن است با کنار گذاشتن ترکیه ساخت این جنگنده متوقف شود. این موضوع نیز می‌تواند منجر به تاخیر در تحویل 50 تا 75 اف-35 شود، تامین مجدد قطعاتی که در ترکیه ساخته می‌شود نیز 24-18 ماه طول می‌کشد. مقامات نیز در موضوع خرید سیستم موشکی اس-400 (از روسیه) و هم پرونده کشیش برانسون با مقامات آنکارا رایزنی کرده‌اند. با این وجود سال گذشته آمریکا ترکیه را از این فرایند خارج کرد.
توران ازمیر
